Δευτέρα 2 Νοεμβρίου 2009

Νοικιασμένοι εργαζόμενοι: Ένας ακόμη θεσμός «δουλεμπορίου».



Καθώς οι αγωνιστικές δυνάμεις του κινήματος γενικεύουν την αντιπαράθεση  με τις «ευέλικτες»μορφές απασχόλησης,  έχουμε πέρα από το θέμα των απασχολούμενων μέσω των προγραμμάτων stage , με τους εργαζόμενους με σύμβαση έργου,  με τους εργαζόμενους με σύμβαση ορισμένου χρόνου αλλά και τους «νοικιασμένους εργαζόμενους».
Μάλιστα για τους τελευταίους η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ έχει ξεκινήσει ένα «διάλογο» με τους «κοινωνικούς εταίρους», δηλαδή και με τη συνδικαλιστική γραφειοκρατία της  ΓΣΕΕ για να προσαρμόσει, λέει, το υφιστάμενο καθεστώς «προσωρινής απασχόλησης» στην κοινοτική οδηγία 2008/104/ΕΚ. Ο λόγος που προβάλλεται για την εφαρμογή της συγκεκριμένης Οδηγίας είναι η προστασία των νοικιασμένων εργαζομένων από αυθαιρεσίες των εργοδοτών!!!
Τι είναι όμως οι νοικιασμένοι εργαζόμενοι;
Tο καθεστώς ενοικίασης εργαζομένων λειτουργεί άτυπα σε πολλές χώρες τις Ευρωπαϊκής Ένωσης από τη δεκαετία του 1980.
Στην Ελλάδα οι πρώτες εταιρίες άνοιξαν το 1997, έπειτα ξεπήδησαν σα μανιτάρια χιλιάδες σε πολλές πόλεις. Η λειτουργία τους βασίζεται σε κοινοτικές οδηγίες και συνθήκες που την κατοχυρώνουν: Συνθήκη του Μάαστριχτ, Λευκή Βίβλος, Συνθήκη της Λισσαβόνας, Οδηγία 91/383/ΕΟΚ, Οδηγία 1999/70/ΕΚ κ.ά. Στη χώρα μας ενσωματώθηκε και τυπικά στην εθνική νομοθεσία με το νόμο 2659/2001 επί υπουργίας Μιλτιάδη Παπαϊωάννου. Ωστόσο και προηγούμενα με το νόμο 2639/98 για τη μερική απασχόληση το άρθρο 5 άνοιγε το δρόμο για την τυπική νομιμοποίησή τους.
Το σύστημα εν ολίγοις δουλεύει ως εξής: Συστήνεται μια εταιρεία με μόνο σκοπό την πρόσληψη εργαζομένων . Κάποιος εργαζόμενους κάτω από την πίεση της ανεργίας απευθύνεται στην εταιρεία αυτή, που δρα σαν «δουλεμπορικό γραφείο», για δουλειά.
Τυπικά η εταιρία είναι ο εργοδότης που τον προσλαμβάνει.
Μετά  η εταιρία –δουλεμπορικό γραφείο, με τη σειρά της, κλείνει συμφωνία με μια επιχείρηση και «δανείζει» τον εργαζόμενο με όρους που έχει συμφωνήσει και για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα κρατώντας για λογαριασμό της ένα χρηματικό ποσό από την αμοιβή του «δανειζόμενου».Τη λεγόμενη «μεσιτεία».
Οι εργαζόμενοι μπορεί να ανήκουν σε μία ή και σε πολλές ειδικότητες και έτσι η εταιρεία μπορεί να εξυπηρετεί διαφόρων ειδών επιχειρήσεις. Οι επιχειρήσεις τώρα που απασχολούν νοικιασμένους εργαζομένους- και δεν πρόκειται μόνο για ιδιωτικές αλλά και για κρατικές παύουν να προσλαμβάνουν οι ίδιες εργαζόμενους με μόνιμη ή και σχέση εργασίας ορισμένου χρόνου και νοικιάζουν για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα εργαζόμενους από τον εργολάβο-εταιρεία ενοικίασης εργαζομένων.
Έτσι η ιδιωτική ή κρατική εταιρεία που χρησιμοποιεί νοικιασμένους εργαζόμενους μειώνει το εργατικό κόστος διότι προσλαμβάνει ελάχιστο μόνιμο προσωπικό και κυρίως μόνο στελέχη και ο κύριος όγκος των εργασιών ανατίθεται στους νοικιασμένους εργαζόμενους, οι οποίοι πληρώνονται με εξευτελιστικούς μισθούς έχουν επισφαλή εργασία, είναι πολλές φορές ανασφάλιστοι ή έχουν δηλωθεί στους ασφαλιστικούς φορείς με διαφορετική ειδικότητα -συνήθως ως ανειδίκευτοι εργάτες - ενώ εκτελούν εξειδικευμένη εργασία. Έτσι έχουμε αυτό που λέμε πολλαπλά επίπεδα εκμετάλλευσης. Τους εκμεταλλεύεται η εταιρεία εργολάβος-μεσίτης ,η επιχείρηση που τους νοικιάζει, και οι δύο κλέβουν τα ασφαλιστικά ταμεία, και  ταυτόχρονα εκβιάζονται οι υπόλοιποι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό και κρατικό  τομέα να παύσουν να διεκδικούν, διότι θα περιέλθουν και οι ίδιοι στην κατάσταση του νοικιασμένου
Ο νόμος 2956/2001 βάζει για όριο στην ενοικίαση, τους 18 μήνες. Μετά από αυτό πρέπει ο εργαζόμενος ή να απολυθεί ή να προσληφθεί από τον πραγματικό εργοδότη του. Για να υπερπηδήσουν αυτό το εμπόδιο και να συνεχίσουν την ενοικίαση επ’ άπειρο, οι εταιρίες ενοικίασης απολύουν τους υπαλλήλους στους 17 μήνες, τους προσλαμβάνουν μέσω εφεδρικής εταιρείας, που οι ίδιοι έχουν φροντίσει να ιδρύσουν για χρονικό διάστημα ενός μηνός, και στη συνέχεια τους επαναπροσλαμβάνουν από την εταιρεία ενοικίασης. Ο χρόνος των 18 μηνών αρχίζει να μετράει από την αρχή!!!
Η σύμβαση εργολαβίας-outsourcing είναι το δεύτερο μεγάλο κόλπο που χρησιμοποιείται κατά κόρον Η εταιρία ενοικίασης(άμεσος εργοδότης)  αναλαμβάνει να φέρει σε πέρας ένα έργο για λογαριασμό μιας ιδιωτικής ή κρατικής εταιρείας (έμμεσος  εργοδότης) που χρειάζεται τους υπαλλήλους. Για τις ανάγκες αυτού του έργου προσλαμβάνει τους εργαζόμενους που απαιτούνται, οι οποίοι όμως εργάζονται στις εγκαταστάσεις και κάτω από την επίβλεψή του έμμεσου εργοδότη
Οι εργαζόμενοι δουλεύουν στις εγκαταστάσεις του έμμεσου εργοδότη, λαμβάνουν εντολές και οδηγίες για τη σωστή εκτέλεση των καθηκόντων τους, δέχονται παρατηρήσεις για την τυχόν πλημμελή ολοκλήρωση της δουλειάς τους από τον έμμεσο εργοδότη. Ο προγραμματισμός αδειών γίνεται με βάση τον προγραμματισμό αδειών του έμμεσου εργοδότη.
Σύμφωνα με τον Νόμο 2956/2001 οι εργαζόμενοι με καθεστώς ενοικίασης (παραχώρησης εργασίας σε τρίτους) δικαιούνται τις ίδιες αποδοχές και τα ίδια ωράρια εργασίας με τους μη νοικιασμένους εργαζόμενους που είναι υπάλληλοι του έμμεσου εργοδότη. Αντίθετα, εφόσον φαίνεται ότι ο νοικιασμένος εργαζόμενος εργάζεται σε εταιρεία outsourcing, δεν αναγνωρίζεται ότι εργάζεται ως δανεισμένος και συνεπώς δουλεύει με τους μισθούς και τα ωράρια που εφαρμόζει ο άμεσος εργοδότης.
 Τι σημαίνει αυτό πρακτικά; Ότι στις τράπεζες, για παράδειγμα, και πιο συγκεκριμένα στις κεντρικές διευθύνσεις (όπου η ενοικίαση έχει πάρει πολύ μεγάλες διαστάσεις), ενώ οι τραπεζοϋπάλληλοι, όταν τηρούνται οι συμβάσεις εργασίας, εργάζονται επτάμισι ώρες και τις Παρασκευές λιγότερο, οι νοικιασμένοι εργάζονται κάθε μέρα 8 ώρες. Ότι ενώ οι τραπεζοϋπάλληλοι δεν εργάζονται σε βάρδιες εφόσον οι σύλλογοι δε συναινούν σε αυτό, οι νοικιασμένοι εργάζονται οποιαδήποτε ώρα το 24ωρο. Και βέβαια ότι οι αποδοχές των νοικιασμένων είναι χαμηλότερες, καθώς δεν εξισώνονται με τους αντίστοιχους μισθούς των τραπεζοϋπαλλήλων ακόμα και όταν εκτελούν την ίδια εργασία, στερούνται επιδομάτων κλπ.
 Κάτω από το μανδύα του outsourcing, παρακάμπτεται η νομική υποχρέωση του έμμεσου εργοδότη να εντάξει στο προσωπικό του εκείνους τους νοικιασμένους που απασχολεί, εφόσον συμπληρωθεί 18μηνο.
Κάτω από το μανδύα του outsourcing κρύβονται χιλιάδες περιπτώσεις εργαζομένων, οι οποίοι εξακολουθούν να εργάζονται ως νοικιασμένοι πολύ πέραν του 18μηνου, για χρόνια ολόκληρα. Υπάρχουν περιπτώσεις 5,6,7 και 8 χρόνων συνεχόμενα που εργάζονται ως υπάλληλοι με καθεστώς ενοικίασης στον ίδιο έμμεσο εργοδότη, στο ίδιο αντικείμενο (στο οποίο εργάζονται και μη νοικιασμένοι υπάλληλοι του έμμεσου εργοδότη), ακόμα και περιπτώσεις νοικιασμένων που άλλαξαν εταιρεία που τους νοίκιαζε, συνεχίζοντας παρ' όλα αυτά να εργάζονται στον ίδιο έμμεσο εργοδότη και στο ίδιο αντικείμενο αδιάκοπα! Εργαζόμενοι οι οποίοι, τόσα χρόνια δεν έχουν εργαστεί ούτε δευτερόλεπτο για λογαριασμό του άμεσου εργοδότη, που περνάνε από τις εγκαταστάσεις του μόνο για να επισκεφτούν το λογιστήριο, χωρίς να πάψουν ούτε στιγμή να εργάζονται στον έμμεσο εργοδότη τους.


       



Ποιος είπε ότι ο Μεσαίωνας είναι παρελθόν;
Να γιατί δεν είναι μόνο τα προγράμματα stage που «κλέβουν τη ζωή μας».